Home

CE markering productielijnen

Vraag:
Machinefabriek X levert twee machines van de productielijn De opdrachten voor transportsystemen en de andere machines worden door de klant zelf aan de andere leveranciers verstrekt. De leverancier van de transportbanden hebben opdracht gekregen de signaaluitwisseling van de verschillende machines verwerken en structureren tot een goed lopend geheel met noodstops e.d.
We hebben in het verleden een offerte uitgebracht voor de “turn key” levering van de installatie. Hierin hebben wij aangegeven dat wij de complete installatie CE gemarkeerd zouden opleveren. De klant wil nu dat wij een CE markering op de complete productielijn afgeven. Dit omdat we in de eerste offerte (turn key project) hadden aangegeven hier voor te zullen zorgen. Wie moet er zorgdragen voor de CE markering op de productielijn?




Antwoord:
Op zich is dit een standaard probleem.
Een bedrijf biedt, "turn key" een complete CE gemarkeerde installatie aan. Omdat het bedrijf (als hoofdaannemer) alle machines kent, weet hoe ze onderling verbonden zijn, weet hoe ze werken, weet hoe de integrale veiligheidssystemen werken enzovoort is zij degene die met weinig moeite uitspraken kan doen over de veiligheid van het geheel. Dit is de aangewezen organisatie die de CE
markering op het geheel kan plaatsen. In deze situatie is deze hoofdaannemer is de enige die het totaal overzicht over de nieuwe productielijn heeft.

Het bedrijf krijgt echter de opdracht slechts enkele machines te leveren. Het directe gevolg is dat het bedrijf het totaal overzicht over de productielijn kwijt is. De klant heeft daardoor de rol van hoofdaannemer op zich genomen (of aan een ander gegeven). Vaak gebeurt dit zonder dat de klant zich realiseert wat de consequenties zijn! De motivatie van de klant om zo te handelen is haast altijd de daling van de investeringskosten. Dit is logisch omdat (ongemerkt) de kosten van het CE markeren van de complete lijn uit het project wordt geschrapt. Het lijkt goedkoper een lijn in delen te kopen dan een complete lijn "turn key" te bestellen. Maar al te vaak is blijkt het boeren slimheid te zijn.

Bij het bestellen van een productielijn in delen vergeet veelal de besteller dat hij een incomplete offerte, dus incompleet kosten plaatje, heeft.
Op een bepaald moment moet de productie op de productielijn worden gestart. De eigenaar van de lijn weet dat er een CE markering op het geheel moet staan voor de productie aanvangt. In een van de oorspronkelijke offertes heeft een bedrijf vermeld dat de complete installatie CE gemarkeerd wordt geleverd. Die wordt dan meestal gesommeerd op het geheel een CE markering aan te brengen. Men gaat voorbij aan het feit dat de offerte niet in zijn geheel als opdracht is gegeven.
De opdracht voor de levering van machines is afwijkend van hetgeen in de (turn key) offerte is aangeboden.

De CE markering van de door het door het bedrijf geleverde machines is in orde. Alleen het bedrijf weet niet of de door derden geleverde (al dan niet CE gemarkeerde machines) aan de eisen voldoen die hun machines stellen. Even zwart wit. Er zijn machines geleverd met veiligheidssystemen op 9 volt gelijkstroom (batterij voeding). De veiligheidssystemen van de andere machines werken op 220V wisselstroom (netstroom). Hoe krijg je beide veiligheidssystemen op een communicatie niveau? Wat gebeurt er met het veiligheidssysteem als de netspanning uitvalt? De enige die in staat is op het geheel te overzien, dus de CE markering aan te brengen, is de klant (hoofdaannemer). De klant heeft goedkoper weten in te kopen door op X plaatsen machines en apparatuur in te kopen. Hij heeft een bedrijfje gevonden die de zaken aan elkaar verbonden heeft en de lijn werkend heeft gemaakt. En nu realiseert hij zich dat er in het geheel een schakel ontbreekt. Wie zorgt voor de noodzakelijke CE markering op het geheel? De gebruiker kan dit echter, als gevolg van gebrek aan kennis, niet realiseren. Als gevolg van de gekozen werkwijze is gebruiker wel de enige die dat kan doen. Het is goed om te weten dat degene die de CE markering plaatst verantwoordelijk is voor de complete productielijn. Op dit moment gaat de eindgebruiker proberen een derde de verantwoording voor de CE markering op het geheel in de schoenen te schuiven.

Een eigenaar van een productielijn kan een bedrijf dat delen van deze lijn heeft geleverd nooit dwingen de verantwoording voor de gehele lijn op zich te nemen.
Wil je gebruiker toch dat een derde de zaken rond de CE markering van de complete productielijn regelt, dan zal hij daarvoor een bedrijf een opdracht moeten verstrekken. De leveranciers van de productiemachines zullen daar niet veel voor voelen. Men komt dan meestal terecht bij CE adviesbureaus. Deze adviseren de eindgebruiker en nemen nooit de verantwoording op zich. Die blijft
bij de eindgebruiker in zijn rol van hoofdaannemer! Belangrijk is dat de eindgebruiker zich moet realiseren dat er een gerede kans is dat de installatie aangepast moet gaan worden. Uiteindelijk is de installatie, min of meer, door beunhaaswerk goedkoper gehouden. Dat betekent dat er haast altijd aanpassingen noodzakelijk zijn. Een toeleverancier pakt in een "turn key" project de zaak serieus aan vanwege de (juridische) aansprakelijkheid. Als een bedrijf niet aansprakelijk kan worden gesteld (dus als jobber een opdracht uitvoert) zal hij ook geen tijd en moeite steken in het onderzoeken of het totaal wel in overeenstemming met de wet is. Nog een keer zwart wit: Een open aandrijving op een CE gemarkeerde machine is toegestaan als er met 100% zekerheid voor kan worden gezorgd dat de machine nooit kan draaien als er iets of iemand in de omgeving van de aandrijving komt! Daarnaast is het zo dat een jobber ook niets kan doen. Als hij afwijkt van zijn opdracht krijgt hij zijn kosten (deels) niet vergoed.
Voor het achteraf aanbrengen van de CE markering op een productielijn zal een
hoofdaannemer, zonder ervaring op dat gebied, advies moeten inwinnen bij een
commercieel CE adviesbureau.



Eindconclusie:
In het bovenstaande geval heeft de eindgebruiker de rol van hoofdaannemer op
zich genomen. Deze is de enige met een totaal overzicht inzake de
productielijn. Hij is de enige die, zonder aanvullende onderzoeken, in staat is
te beoordelen of de totale installatie voldoet aan de eisen die worden gesteld
door Europese Technische wetgeving. Dit eist echter wel dat de eindgebruiker
kennis en ervaring op het gebied van het CE markeren van productiemachines /
lijnen heeft. Dat kost tijd (dus geld). Vaak wordt een "turn key" offerte
vergeleken met de kosten van de losse machines plus de kosten van het
samenbouwen. De eindgebruiker vergeet de kosten van het CE markeren van de
productielijn. Hierdoor ontstaan voor de eindgebruiker aan het eind van het
traject extra, niet voorziene, kosten.




Willem Verwoerd