Beeldschermbril
Vraag Kunt u mij informatie bezorgen over, wat houdt een beeldschermbril in en wanneer moet hij worden voorgeschreven.
Antwoord
Een beeldschermbril gebruik je als je (lange) tijd achter een PC werkt. Universiteit Twente heeft het op een rij gezet.
Toelichting functionaliteit en noodzaak beeldschermbrillen
Met het stijgen van de leeftijd vermindert het functioneren van de ooglens zodat het steeds moeilijker wordt om op korte afstand details scherp te zien. Na verloop van tijd komt er een moment waarop een leesbril noodzakelijk is om goed te kunnen lezen. Dit probleem ontstaat zo rond het 40e levensjaar. Enige tijd na het in gebruik nemen van de eerste leesbril ontstaat veelal de behoefte aan een aparte brilsterkte voor het werken met een beeldscherm: de beeldschermbril. Dit komt omdat de reguliere leesafstand afwijkt van de leesafstand achter een beeldscherm. Het beeldscherm staat normaliter op 50 tot 60 cm afstand terwijl een normale leesbril slechts geschikt is voor een leesafstand van 30 tot 35 cm.
Bij een beeldschermbril zijn de glazen zodanig geslepen dat:
* op normale leesafstand, teksten goed gelezen kunnen worden én;
* tekst en figuren op het beeldscherm goed gelezen kunnen worden.
Wetgeving met betrekking tot beeldschermbrillen
Op basis van het Arbobesluit (afdeling 2, ‘Beeldschermwerk’), hebben werkgevers een aantal verplichtingen met betrekking tot beeldschermwerkzaamheden. Eén van de aspecten die in de regelgeving is opgenomen betreft het feit dat medewerkers in de gelegenheid gesteld moeten worden om een arbeidsgezondheidskundig onderzoek te ondergaan dat betrekking heeft op de ogen en het gezichtsvermogen. Indien uit dit onderzoek blijkt dat een beeldschermbril noodzakelijk is, dan dient deze voorziening aan de medewerkers te worden verstrekt. Hierbij moet de kanttekening worden gemaakt dat dit alleen medewerkers betreft die gemiddeld meer dan twee uur per dag achter een beeldscherm moeten werken.
Praktische uitvoering “regeling verstrekken brillen bij beeldschermwerk”
Indien een medewerker aangeeft oogklachten te hebben als gevolg van beeldschermwerk-zaamheden, wordt geadviseerd als volgt te handelen:
* stap 1: De Arbo- en milieucoördinator van de eenheid/dienst inspecteert in eerste instantie of het beeldscherm op een juiste, ergonomische, wijze is ingesteld; mocht dit niet het geval zijn dan is het aan te bevelen de werkplek alsnog aan te passen.
* stap 2: Indien aanpassing van de werkplek niet mogelijk is, of indien na aanpassing de klachten blijven; wordt door de betrokken medewerker contact opgenomen met de (interne of externe) Arbodienst voor een afspraak op het arbeidsomstandigheden spreekuur;
* stap 3: De doktersassistent zal vervolgens een afspraak plannen met de betrokken medewerker voor een oogonderzoek;
* stap 4: Aan de betrokken medewerker wordt vooraf een formulier toegestuurd (inventarisatielijst beeldschermwerkplek) die ingevuld meegenomen moet worden naar de afspraak bij de SAD;
* stap 5: Oogonderzoek medewerker;
* stap 6: Schriftelijk advies van de bedrijfsarts aan de beheerder en de betrokken medewerker.
Het advies kan op hoofdlijnen drieledig zijn:
· geen verdere actie noodzakelijk;
· doorverwijzing naar opticien voor een beeldschermbril. De bedrijfsarts vult hiertoe het opdrachtformulier Fits! Beeldschermbril in;
· doorverwijzing naar oogarts (via de huisarts).
Toelichting beeldschermbrillen
In het Arbobesluit staan regels vermeld met betrekking tot apparatuur, meubilair, software, organisatie van het werk, oogonderzoek en de verstrekking van speciale brillen voor mensen die met beeldschermen werken.
Gebleken is dat bij beeldschermwerkers vaak oogklachten voorkomen (in de literatuur worden percentages van 30 tot 80% van de beeldschermwerkers genoemd). Ondanks het grote aantal oogklachten worden blijvende veranderingen van het gezichtsvermogen als gevolg van het werken met beeldschermen niet waargenomen.
De oogklachten betreffen veelal één of meer van de volgende verschijnselen:
- moe gevoel in of achter de ogen;
- een neiging tot wazig zien, dubbelzien, niet goed scherp zien;
- prikkend of brandend gevoel/tranende ogen.
Beeldschermbrillen
Grofweg bestaan er drie varianten met betrekking tot beeldschermbrillen:
1. monofocale brillen;
2. monofocale brillen met extra leesbereik;
3. multifocale datacomform brillen.
ad.1 Monofocale brillen
Bij intensief beeldschermwerk heeft een monofocale bril voor een kijkafstand van circa 60 cm de voorkeur. In de meeste situaties zijn monofocale glazen voldoende en het meest geschikt. Monofocale glazen zijn vaak voldoende als men op 1 brandpuntafstand leest; bv. als er consequent met een documenthouder wordt gewerkt. Het is met name geschikt voor personen die blind kunnen typen.
ad. 2 Monofocale brillen met extra leesbereik
In die situatie waarin men op 40 en 60 cm moet lezen en de gewone monofocale leesbril niet toereikend is. De monofocale bril met extra leesbereik biedt een leesbereik van 40 tot 90 cm en is met name geschikt voor bureauwerk (beeldschermwerk) en werkzaamheden op armlengte (bv. electromonteurs; laboranten; Cad-cam werkers).
ad. 3 Multifocale datacomfort brillen
Multifocale glazen bevatten naast een leeszone en een vertegedeelte een overgangszone zodat ook voor tussengelegen afstanden een deel van de bril bruikbaar is. In het algemeen zijn "normale" multifocale brillen slechts beperkt bruikbaar voor intensief beeldschermgebruik. Dit gezien het feit dat slechts een beperkt deel van het glas bruikbaar is voor het kijken op het beeldscherm. Hierdoor wordt tijdens het werk een vaste stand opgedrongen van het hoofd, hetgeen ergonomisch niet aan te bevelen is.
Er bestaan derhalve speciale multifocale beeldschermglazen (multifocaal data) waarbij het deel dat geschikt is voor beeldschermwerk groter is dan in multifocale glazen voor algemeen gebruik. Mede op grond hiervan zijn deze brillen niet geschikt voor algemeen gebruik!
Niet iedereen met een verminderd accommodatievermogen heeft in de praktijk behoefte aan een speciale beeldschermbril. Redenen hiervoor kunnen zijn:
* mensen die een beetje bijziend zijn, zetten hun bril af tijdens beeldschermwerk;
* een vorige leesbril (lees: minder sterk) is vaak heel geschikt om te gebruiken voor het beeldscherm.
bron: Universiteit Twente
