Speelgoed richtlijn
samenvatting
Richtlijn 2009/48/EG betreffende de veiligheid van speelgoed
Samenvatting
In de speelgoedrichtlijn worden de eisen uitgewerkt aan speelgoed dat bedoeld is voor kinderen jonger dan 14 jaar. Per product zal er dus gekeken moeten worden voor wie het bedoeld is, en of het in de lijst met uitzonderingen voorkomt.
Als het product inderdaad onder de speelgoedrichtlijn vallen, dienen een aantal zaken geregeld te worden. Ten eerste moet er een technische documentatie opgesteld worden, met daarin alle belangrijke informatie zoals een beschrijving, gebruikte chemische stoffen en testen. Daarnaast moeten de veiligheidseisen gevolgd te worden, om het product zo veilig mogelijk te maken. Deze eisen hebben betrekking op de samenstelling, ontvlambaarheid en mechanische eigenschappen. Als volgende stap dient er bewezen te worden dat er voldaan is aan de veiligheidseisen. Dit kan via geharmoniseerde normen (module A, interne productiecontrole) of, als er geen geharmoniseerde normen gebruikt zijn via een EG-typeonderzoek (module C), via een aangemelde instantie. Tot slot dient er een verklaring van overeenstemming opgesteld te worden. Hierbij is een extra eis vanuit de speelgoedrichtlijn, vergeleken met de andere richtlijnen, namelijk het voorzien van een kleurenfoto van het betreffende artikel.
Toepassingsgebied en uitzonderingen van de richtlijn
Onderwerp (artikel 1)
Deze richtlijn omvat voorschriften voor de veiligheid van speelgoed en het vrije verkeer daarvan in de Gemeenschap
Toepassingsgebied (artikel 2)
Deze richtlijn is van toepassing op producten die, al dan niet uitsluitend, ontworpen of bestemd zijn om door kinderen jonger dan 14 jaar bij het spelen te worden gebruikt (hierna „speelgoed” genoemd).
De in bijlage I vermelde producten worden niet als speelgoed in de zin van deze richtlijn beschouwd.
Bijlage I: Lijst van producten die, met name, niet als speelgoed in de zin van deze richtlijn worden beschouwd
- Decoratieve voorwerpen voor feesten
- Producten voor verzamelaars (boven 14 jaar) zoals schaalmodellen, historische replica’s en imitaties van vuurwapens
- Sportartikelen (waaronder rolschaatsen, inlineskates en skateboards) voor kinder met een gewicht van meer dan 20 kg
- Fietsen met een maximale zadelhoogte van meerder dan 435 mm
- Autopeds en andere vervoermiddelen voor sport of gebruik op openbare wegen
- Elektrisch aangedreven voertuigen bedoeld voor openbare wegen
- Watersportuitrusting die bestemd is voor diep water en zwemleermiddelen voor kinderen
- Puzzels van meer dan 500 stuk
- Geweren en pistolen die gebruik maken van samengeperst gas, met uitzondering van waterpistolen en bogen met lengte meer dan 120 cm
- Vuurwerk die niet specifiek voor speelgoed zijn ontworpen
- Functionele onderwijsproducten gevoed met meer dan 24 V en bedoeld onder ouderlijk toezicht
- Producten voor onderwijsdoeleinden, bedoeld voor het gebruik van een volwassen persoon
- Elektronische apparatuur, zoals personal computer en spelconsoles, die wordt gebruikt om toegang te krijgen tot interactieve software, alsmede bijbehorende randapparatuur.
- Interactieve software, bestemd voor ontspanning en vermaak, zoals computerspelletjes.
- Fopspenen
- Voor kinderen aantrekkelijke verlichtingsarmuteren
- Elektrische transformatoren voor speelgoed
- Modeaccessoires voor kinderen, die niet bedoeld zijn om mee te spelen
Belangrijke definities (artikel 3)
„fabrikant”: een natuurlijke of rechtspersoon die speelgoed vervaardigt of laat ontwerpen of vervaardigen, en dit speelgoed onder zijn naam of merknaam verhandelt;
„gemachtigde”: een in de Gemeenschap gevestigde natuurlijke of rechtspersoon die schriftelijk door een fabrikant is gemachtigd om namens hem specifieke taken te vervullen;
„importeur”: een in de Gemeenschap gevestigde natuurlijke of rechtspersoon die speelgoed uit een derde land in de Gemeenschap in de handel brengt;
„distributeur”: een natuurlijke of rechtspersoon in de toeleveringsketen, verschillend van de fabrikant of de importeur, die speelgoed op de markt aanbiedt;
„functioneel speelgoed”: speelgoed dat op dezelfde manier functioneert en wordt gebruikt als voor volwassenen bedoelde producten, apparaten of installaties en daar vaak een schaalmodel van is;
„waterspeelgoed”: speelgoed bedoeld voor gebruik in ondiep water, dat in staat is een kind te dragen of boven water te houden;
„speeltoestel”: voor huishoudelijk gebruik bestemd speelgoed waarvan de draagstructuur tijdens het spelen op dezelfde plaats blijft staan en dat bestemd is om kinderen een van de volgende activiteiten te laten verrichten: klimmen, springen, schommelen, glijden, slingeren, ronddraaien, kruipen of een combinatie daarvan;
Technische documentatie (artikel 21 & bijlage IV)
De in artikel 4, lid 2, bedoelde technische documentatie omvat alle relevante gegevens of bijzonderheden over de middelen die de fabrikant gebruikt om ervoor te zorgen dat het speelgoed aan de relevante eisen in artikel 10 en bijlage II voldoet, en omvat met name de in bijlage IV vermelde documenten
een uitvoerige beschrijving van het ontwerp en de vervaardiging, met inbegrip van een lijst van de in het speelgoed gebruikte bestanddelen en materialen, alsook de veiligheidsinformatiebladen van de gebruikte chemische stoffen, die door de leveranciers van die stoffen moeten worden verstrekt;
de overeenkomstig artikel 18 uitgevoerde veiligheidsbeoordeling(en);
een beschrijving van de gevolgde beoordelingsprocedure ten behoeve van de overeenstemming;
- een kopie van de EG-verklaring van overeenstemming;
- het adres van de plaatsen van vervaardiging en opslag;
- kopieën van de documenten die de fabrikant aan de aangemelde instantie heeft verstrekt, indien gebruik is gemaakt van de diensten van een dergelijke instantie;
- testverslagen en een beschrijving van de middelen waarmee de fabrikant de overeenstemming van de productie met de geharmoniseerde normen waarborgt, indien de fabrikant gebruik heeft gemaakt van de procedure voor interne productiecontrole, bedoeld in artikel 19, lid 2; en
- een kopie van het certificaat van EG-typeonderzoek, een beschrijving van de middelen waarmee de fabrikant de overeenstemming van de productie met het in het certificaat van EG-typeonderzoek beschreven producttype waarborgt, en kopieën van de documenten die de fabrikant aan een aangemelde instantie heeft verstrekt, indien de fabrikant het speelgoed heeft onderworpen aan EG-typeonderzoek en de procedure voor de overeenstemming met het type, als bedoeld in artikel 19, lid 3, heeft gevolgd.
Beoordeling van overeenstemming (artikel 18 & 19)
Alvorens speelgoed in de handel te brengen, verrichten fabrikanten een analyse van de chemische, fysische, mechanische, elektrische, hygiënische, radioactieve en ontvlambaarheidsgevaren die het speelgoed kan opleveren en beoordelen zij de potentiële blootstelling aan deze gevaren.
Toepasselijke beoordelingsprocedures ten behoeve van overeenstemming
Alvorens speelgoed in de handel te brengen, passen fabrikanten de in de leden 2 en 3 genoemde beoordelingsprocedures ten behoeve van overeenstemming toe om aan te tonen dat het speelgoed aan de eisen in artikel 10 en bijlage II voldoet.
Als de fabrikant de geharmoniseerde normen heeft toegepast waarvan het referentienummer in het Publicatieblad van de Europese Unie is bekendgemaakt en die normen alle voor het speelgoed relevante veiligheidseisen dekken, past hij de procedure voor interne productiecontrole toe zoals beschreven in module A van bijlage II bij Besluit nr. 768/2008/EG.
In de volgende gevallen wordt het speelgoed onderworpen aan EG-typeonderzoek overeenkomstig artikel 20, in combinatie met de procedure voor overeenstemming met het type zoals beschreven in module C van bijlage II bij Besluit nr. 768/2008/EG.
Als er geen geharmoniseerde normen zijn waarvan het referentienummer in het Publicatieblad van de Europese Unie is bekendgemaakt en die alle voor het speelgoed relevante veiligheidseisen dekken;
- als de onder a) bedoelde geharmoniseerde normen bestaan, maar de fabrikant deze niet of slechts gedeeltelijk heeft toegepast;
- als de onder a) bedoelde geharmoniseerde normen of een deel ervan met beperkingen zijn bekendgemaakt;
- als de fabrikant van mening is dat de aard, het ontwerp, de constructie of het doel van het speelgoed verificatie door derden noodzakelijk maakt.
Bijzondere veiligheidseisen (bijlage II)
In de richtlijn worden op verschillende onderwerpen eisen gesteld aan de veiligheid van het speelgoed. Hieronder staan de hoofdpunten opgesomd:
- Fysische en mechanische eigenschappen
- Ontvlambaarheid
- Chemische eigenschappen
- Elektrische eigenschappen
- Hygiëne
- Radioactiviteit
EG-verklaring van overeenstemming (bijlage III)
Nr. … (uniek identificatienummer van het speelgoed):
Naam en adres van de fabrikant of zijn gemachtigde:
Deze verklaring van overeenstemming wordt verstrekt onder volledige verantwoordelijkheid van de fabrikant:
Voorwerp van de verklaring (beschrijving aan de hand waarvan het speelgoed kan worden getraceerd). Hierin is ook een afbeelding in kleur opgenomen die voldoende duidelijk is om het speelgoed te kunnen identificeren.
Het in punt 4 beschreven voorwerp is in overeenstemming met de desbetreffende communautaire harmonisatiewetgeving …
Vermelding van de toegepaste geharmoniseerde normen of van de specificaties waarop de overeenstemmingsverklaring betrekking heeft:
(Indien van toepassing) De aangemelde instantie … (naam, nummer) … heeft een … (werkzaamheden beschrijven) … uitgevoerd en het certificaat … verstrekt …
Aanvullende informatie:
- Ondertekend voor en namens: …
- (plaats en datum van afgifte)
- (naam, functie) (handtekening)
Waarschuwingen (bijlage V)
In bijlage V worden de voorschriften voor de waarschuwingen gegeven. Die zijn per categorie ingedeeld:
Speelgoed niet bestemd voor kinderen jonger dan 36 maanden
Speeltoestellen
Functioneel speelgoed
Chemische speelgoed
Schaatsen, rolschaatsen, inlineskates, skateboards, autopeds en
speelgoedfietsen voor kinderen
Waterspeelgoed
Speelgoed in levensmiddelen
Imitaties van beschermingsmaskers en helmen
Speelgoed dat bestemd is om boven wieg, ledikantje of kinderwagen te worden bevestigd door middel van draden, koorden of riempjes
Verpakkingen voor geurstoffen in geurbordspellen, cosmeticasets en smaakspellen
dr. Rick Elbersen
